Met JDE Peet’s komt een oude bekende in een andere gedaante terug naar de Amsterdamse beurs.

Veel consumenten koesteren warme gevoelens voor merken als Douwe Egberts en Pickwick, maar het moederbedrijf van Douwe Egberts is inmiddels veel meer dan die nostalgische merken.

De Duitse investeringsmaatschappij JAB plukte in 2013 Douwe Egberts (DE Masterblenders 1753) van de Amsterdamse beurs. Daarna waren de Duitsers betrokken bij een vijftiental overnames van andere koffiebranders, zoals Peet’s in de VS en Jacobs in Duitsland.

Het bedrijf serveert inmiddels op jaarbasis 130 miljard kopjes koffie en thee in meer dan 100 landen.

Vijf factoren die de beursgang uniek maken.

1. Introductiedatum naar voren gehaald
De beursgang van JDE Peet’s werd enkele maanden geleden uitgesteld door de coronacrisis. Maar nu beurzen de weg weer omhoog vinden, lijkt het bedrijf haast te hebben.

Het bedrijf maakt vandaag bekend vrijdag al naar de beurs te gaan in plaats van volgende week dinsdag. De belangstelling van beleggers voor het tweede koffiebedrijf ter wereld zou volgens betrokkenen groot zijn.

Particuliere beleggers konden al niet inschrijven op de emissie omdat zij wettelijk gezien zes werkdagen de tijd moeten krijgen om het prospectus te kunnen bestuderen. Doordat tweede Pinksterdag een vrije dag is besloot het bedrijf alleen aan institutionele beleggers stukken te verkopen.

Halverwege mei liet JDE Peet’s nog weten een volksaandeel te willen worden. Er zouden extra aandelen gereserveerd worden voor particuliere beleggers.

2. Eerste grote beursgang in crisistijd
Zakenbanken hebben in ieder geval alle tijd. Het aantal beursgangen is compleet opgedroogd sinds de uitbraak van de coronacrisis.

In de media liet Peter Harf, voorzitter van investeringsmaatschappij JAB dat het koffiebedrijf naar de beurs brengt, weten dat koffie een recessiebestendige business is. Het is juist dat in de crisis van 2008 de koffieconsumptie bleef stijgen. En ook nu zou door de lockdown het aantal kopjes koffie dat thuis wordt ingeschonken best kunnen stijgen.

Maar dit is niet het hele verhaal. Ongeveer 20 procent van de verkopen vindt plaats in de meer dan 700 cafés en verkooppunten die op de balans van het bedrijf staan. Denk hier aan de 27 Coffee Companies van Douwe Egberts in Nederland en de 250 koffiewinkels van Peet’s in de VS.

In het prospectus – waar de term Covid-19 meer dan 50 keer in voor komt – is te lezen dat eind maart 40 procent van deze verkooppunten hun deuren gesloten had. De andere 60 procent opereerde met beperkte openingstijden. Het is onwaarschijnlijk dat in het tweede kwartaal de terugval in omzet uit cafés gecompenseerd gaat worden door de gestegen thuisconsumptie.

Accountant Deloitte maakt ook een aantekening – een zogenaamde emphasis of matter – ten aanzien van de gepubliceerde cijfers in verband met de risico’s omtrent corona.

Geen precedent
Ook in eerdere crises vielen de beursintroducties stil. In de nasleep van de kredietcrisis durfde Delta Lloyd het aan om naar de beurs te komen. Het werd geen succes. Na ruzie met toezichthouder DNB en bufferproblemen werd de verzekeraar opgeslokt door grote broer NN Group. Het overnamebod was een fractie van de introductieprijs.

3. Uniek omzetcijfer
Dat de omzetgroei een terugval zal krijgen lijkt aannemelijk. En omzetgroei is de allesbepalende factor voor de waardering van de aandelen van een bedrijf met een hoog rendement op geïnvesteerd kapitaal als JDE Peet’s.

Een procentje meer of minder omzet vertaalt zich in een aandelenwaardering die miljarden hoger of lager kan uitvallen. En juist die groei is niet zo eenduidig vast te stellen bij JDE Peet’s.

De omzet gepubliceerd in de winst- en verliesrekening steeg in 2019 met 4,2 procent tot 6,9 miljard euro. Maar valuta-effecten (75 miljoen euro) en overnames (156 miljoen euro) duwen het cijfer flink omhoog. Halen we die uit het sommetje blijft een zogenaamde vergelijkbare omzetgroei over van 0,8 procent.

Maar JDE Peet’s maakt nog een aanpassing omdat “het management geen invloed heeft op grondstofprijzen”. Als gecorrigeerd wordt voor de daling van koffieprijzen in 2019, dan veert de omzetgroei plots weer op tot 3,6 procent. Dat is overigens nog steeds een daling ten opzichte van 2018 (5,7 procent). Uitleg over die terugval geeft het prospectus niet.

Op basis van de laatste omzetmaatstaf belooft JDE Peet’s op termijn een omzetgroei tussen de 3 en 5 procent.

Verschil
De alternatieve omzetstatistieken zijn in ieder geval geen teken van prijsmacht. JDE Peet’s laat weten dat in de laatste jaren supermarkten als Carrefour en Metro lagere inkoopprijzen afdwongen toen de koffiebonen op de wereldmarkt goedkoper werden.

Echt sterke merken, bijvoorbeeld Nespresso van Nestlé, slagen er beter in prijzen te verhogen als inputprijzen onder druk staan.

JDE Peet’s laat zich graag vergelijken met Nestlé, maar de realiteit is dat het bedrijf toch een stuk kleiner is. Het wereldmarktaandeel van de Zwitsers in koffie is circa 25 procent tegenover circa 10 procent voor JDE Peet’s.

Het is een reden dat JDE Peet’s op een waardering bij de beursgang van rond de 15 miljard euro op maatstaven als winst en omzet lager wordt gewaardeerd dan Nestlé.

4. Lage freefloat
De twee grote aandeelhouders houden het na de beursgang voor het zeggen. Na de beursintroductie zal de steenrijke familie Reimann circa 63 procent van de aandelen bezitten via het investeringsvehikel JAB.

Mondelez, bekend van de Oreo koekjes, zal een kleine 20 procent van het aandelenkapitaal houden.

Het doet denken aan de introductie van Adyen in de zomer van 2018. Er werd slechts 14 procent naar de beurs gebracht en toen waren particuliere beleggers ook niet welkom.

Door de schaarste die werd gecreëerd explodeerde de koers met meer dan 100 procent in de eerste uren van de handel.

Een dergelijk scenario lijkt voor JDE Peet’s onwaarschijnlijk. Het is nou eenmaal makkelijker een waardering plakken op een koffieonderneming dan op een digitaal betaalbedrijf.

5. Niet-onafhankelijke bestuurders
Geen enkel beursgenoteerde onderneming in Nederland heeft zoveel afhankelijke bestuurders als JDE Peet’s.

Zes van de twaalf niet-uitvoerende bestuurders komen uit de stal van de grootaandeelhouders JAB en Mondelēz.

Er valt op dat er veel oudgedienden van AB InBev tussen zitten. JDE Peet’s hoogste baas, chairman Oliver Goudet, vertrok onlangs bij de Belgische brouwer nadat deze hintte op uitbreiding in koffie waardoor een belangenconflict zou kunnen ontstaan.

Ook de cfo Scott Gray werkte meer dan een decennium bij AB InBev, onder meer als hoge financieel bestuurder en risico manager.

Nog niet zo heel lang geleden opende AB InBev op je cv deuren bij andere werkgevers. Maar door te scherp in te zetten op efficiency kampt de brouwer nu met te hoge schulden en problemen om de groei aan te jagen.

Dit zijn ook punten van aandacht – zij het in veel mindere mate – bij de koffiereus.